مراقبت از سالمندان آلزایمری

• فعالیت‌های روزانه

یکی از علائم آلزایمر این است که ممکن است فرد کم‌کم از فعالیت‌هایی که قبلاً از آن‌ها لذت می‌برده، فاصله بگیرد. این موضوع طبیعی است، اما خیلی مهم است که کمک کنیم او همچنان درگیر کارهای روزمره بماند. چون این موضوع به حفظ توانایی‌های بیمار و بهبود کیفیت زندگی سالمندان کمک می‌کند. 

• در مراحل اولیه‌ی بیماری، افراد معمولاً توانایی انجام فعالیت‌های مورد علاقه خود مانند نوشتن، نواختن سازی که قبلا در آن مهارت داشته‌اند، نقاشی، باغبانی، آشپزی و … را دارند. برای مثال، اگر بیمار قبلاً از آشپزی لذت می‌برد، می‌توان او را در فعالیت‌های ساده مانند هم زدن مواد یا چیدن میز مشارکت داد. 
• در مراحل میانی، فعالیت‌ها باید ساده‌تر شوند، مانند مرتب کردن اشیاء یا قدم زدن کوتاه در یک محیط امن. 
• در مراحل پایانی هم فعالیت‌های حسی مانند گوش دادن به موسیقی آرام یا تماشای تصاویر آشنا می‌توانند بسیار مفید باشند. 

نکته‌ی مهم این است که فعالیت‌ها باید با توانایی‌های بیمار هماهنگ باشند و فشار بیش از حد به او وارد نشود. در ضمن دقت کنید که تمرکز روی لذت بردن از کار باشد و نه نتیجه‌ی آن.

• ارتباط

ارتباط با بیماران آلزایمری با پیشرفت بیماری تغییر می‌کند. 

• در مراحل اولیه، بیمار هنوز می‌تواند مکالمات را دنبال کند، بنابراین گوش دادن با صبر و حوصله و پرهیز از قطع صحبت او اهمیت زیادی دارد. برای مثال، اگر بیمار در یافتن کلمه‌ای مشکل دارد، به او زمان دهید یا او را راهنمایی کنید تا کلمه‌ی مناسب را بیان کند. 
• در مراحل میانی، استفاده از جملات کوتاه، صحبت آهسته و واضح، و حفظ تماس چشمی می‌تواند ارتباط را آسان‌تر کند. پرسیدن سؤالات ساده با پاسخ‌های بله/خیر مانند «آیا چای می‌خواهید؟» بسیار مؤثر است. همچنین سعی کنید از جملات کوتاه استفاده کنید و از اصطلاحات پیچیده دوری کنید. در این مرحله‌هم از بحث یا اصلاح اشتباهات بیمار خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تشدید اضطراب شود. 
• در مراحل پایانی، ارتباط غیرکلامی مانند لبخند، لمس آرام دست یا حضور فیزیکی نقش بسیار مهمی دارد. نشانه‌های بصری مانند تصاویر یا یادداشت‌های ساده نیز می‌توانند به درک بهتر بیمار کمک کنند. به یاد داشته باشید که در حاد‌ترین شرایط آلزایمر‌هم بیمار همچنان احساسات خود را دارد، حتی اگر نتواند آنها را بیان کند.

• داشتن برنامه‌ی مشخص

ایجاد یک روال ثابت روزانه می‌تواند اضطراب بیمار را کاهش دهد و حس اطمینان و کنترل فرد را تقویت کند. برنامه‌ریزی برای فعالیت‌ها، وعده‌های غذایی و زمان خواب به بیمار کمک می‌کند تا احساس امنیت کند. توجه کنید که برنامه باید انعطاف داشته باشد و با تغییرات خلق و خوی بیمار هماهنگ باشد. برای مثال، ممکن است بیمار دوست داشته باشد هر روز صبح بعد از صبحانه قدم بزند. اگر بیمار در زمان خاصی از روز بی‌قرار می‌شود، فعالیت‌های آرام‌بخش مانند گوش دادن به موسیقی یا ماساژ ملایم می‌تواند کمک‌کننده باشد. انجمن آلزایمر توصیه می‌کند که برنامه‌ی روزانه شامل فعالیت‌های آشنا و متناسب با توانایی‌های بیمار باشد تا انرژی مثبت و حس هدفمندی ایجاد کند. 

• ایمنی

ایمنی در خانه برای بیماران آلزایمری، به‌ویژه در مراحل پیشرفته، حیاتی است. با پیشرفت بیماری، فرد آلزایمری ممکن است توانایی تشخیص خطرات یا جهت‌یابی را از دست بدهد. اقدامات ایمنی شامل نصب قفل‌های ایمنی روی درها و پنجره‌ها، حذف اشیاء تیز یا خطرناک، نورپردازی مناسب برای جلوگیری از زمین خوردن، محدود کردن دسترسی به پله‌ها و … می‌شود. فراموش نکنید که گم شدن و سرگردانی در بیماران آلزایمری بسیار شایع است.