انتخاب غذای مناسب سالمندان بسیار مهم است. چون با افزایش سن و کاهش فعالیتهای جسمی، نیازهای بدن تغییر میکند و تغذیه‌ی مناسب در این دوره نقش مهمی در حفظ سلامتی فرد دارد.
با افزایش سن و شروع دوران سالمندی، تغذیه اهمیت بیشتری پیدا میکند. در همین راستا داشتن یک لیست غذا برای سالمندان به شما کمک میکند تا مواد مغذی و سالم تهیه کنید که نیازهای بدن فرد را به خوبی تأمین میکند. در این مقاله که توسط شرکت پرستاری در کرج دنیای آرامش، متخصص پرستار سالمند در کرج تهیه شده است، به معرفی غذای مناسب سالمندان می‌پردازیم که علاوه بر اینکه مقوی هستند، راحت هضم میشوند و برای دستگاه گوارشی این افراد مناسب هستند بعلاوه طرز تهیه غذای مقوی برای سالمندان بصورت تک تک برای هر غذا توضیح میدیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
*نکته‌ی مهم: این مقاله فقط به عنوان یک راهنمایی کلی نوشته شده است. نیازهای افراد مختلف، متفاوت است و شما باید برای کسب اطلاعات دقیق در مورد انتخاب غذای مناسب برای عزیزان خود حتما با پزشک و متخصص تغذیه مشورت کنید.
چرا عادات و غذای سالمندان تغییر میکند؟
با بالا رفتن سن و رسیدن به مرحله پیری، نیازهای تغذیه‌ای و عادات غذایی سالمندان دستخوش تغییرات متعددی میشوند. کاهش متابولیسم، کم شدن حس چشایی، و مشکلات جویدن میتوانند غذا خوردن را دشوار کنند. بیماریهای مزمن و داروها نیز بر رژیم غذایی تأثیر می‌گذارند. برخی از مهم‌ترین تغییرات در سالمندی شامل موارد زیر می‌شود.
| عامل | توضیحات |
| کالری | با کاهش تحرک، نیاز به کالری کمتر می‌شود، اما مواد مغذی همچنان باید تأمین شوند. |
| اشتها | کاهش حس چشایی و بویایی ممکن است جذابیت غذا را کمتر کند. |
| شرایط پزشکی | بیماری‌هایی مثل دیابت یا فشارخون بالا نیاز به رژیم‌های خاص دارند. |
| داروها | برخی داروها با مصرف برخی غذاها تداخل دارند. |
| دهان و دندان | مشکلات دندان باعث ایجاد سختی در جویدن شده و فرد سالمند باید غذاها را به شکل نرم مصرف کند. |
| سیستم ایمنی | ضعف سیستم ایمنی خطر مسمومیت غذایی را بالا می‌برد. |
| شرایط زندگی | تنهایی یا نگرانی و افسردگی در این سن می‌تواند روی میل به غذا خوردن تأثیر بگذارد. |
…:::: حتما مطالعه کنید ::لیست غذای مقوی برای سالمند بیمار ::::…
غذای مناسب سالمندان
داشتن یک رژیم غذایی متعادل برای سالمندان بخش مهمی از سلامت جسم و روح در این دوره است. این رژیم به حفظ وزن، تأمین انرژی و کاهش خطر بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و دیابت کمک میکند. در مقابل، تغذیه‌ی نامناسب می‌تواند سالمندان را در معرض خطر اضافه‌وزن یا ضعف عضلانی و استخوانی قرار دهد.
برای رفع نیازهای غذایی افراد مسن، غذاهایی انتخاب کنید که سرشار از فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی هستند. در ضمن غذاهای حاوی قندهای فرآوری‌شده، چربی‌ها و نمک را محدود کنید. اگر سالمند دچار بیماریهای مزمن باشد، لازم است رژیم غذایی را بر اساس وضعیت بیماری و داروهای مصرفی مشخص کنید. مثلا یکی از بیماریهای مزمن رایج در دوران پیری دیابت است که در ادامه بیشتر در مورد آن توضیح می‌دهیم.
…:::: حتما مطالعه کنید :: تغذیه چیست و اهمیت آن برای سالمندان ::::…
غذای مقوی برای سالمندان دیابتی
برای مدیریت دیابت در سالمندان باید توجه ویژه‌ای به انتخاب مواد غذایی داشته باشید. به گزارش وبسایت مایو کلینیک برنامه غذایی مناسب سالمندان دیابتی شامل موارد زیر می‌شود.
| دسته‌بندی |
|---|
| کربوهیدرات‌های سالم |
| منابع پروتئین سالم و کم‌چربی |
| چربیهای سالم و متعادل |
| نوشیدنی‌ها |
کربوهیدرات‌های سالم
انتخاب کربوهیدرات‌های با شاخص گلیسمی پایین یا متوسط که سرشار از فیبر و مواد مغذی باشند، در کنترل قند خون بسیار موثر است. منظور از شاخص گلیسمی تأثیر مواد غذایی روی قند خون است. این شاخص نشان می‌دهد که هر ماده‌ی غذایی چه مقدار قند آزاد میکند.
نمونه‌های مناسب کربوهیدرات‌های سالم شامل موارد زیر هستند:
| گروه غذایی | نمونه‌ها | ویژگی‌ها |
| حبوبات | عدس، لوبیا قرمز، نخود، لوبیا سیاه | سرشار از پروتئین و فیبر، کمک به کنترل قند خون با مصرف متعادل |
| غلات کامل | جو، بلغور جو دوسر، گندم سیاه، برنج قهوه‌ای | موثر در تنظیم قند خون |
| میوه‌های تازه | سیب، پرتقال، توت‌ها | شاخص گلیسمی پایین، بهتر است مصرف میوه خشک به دلیل قند بالا محدود شود |
| سبزیجات | کلم، کرفس، خیار، گل کلم، بادمجان، کلم بروکلی، هویج | فیبر بالا، کالری کم |
…::: مطلب پیشنهادی: رژیم مدیترانه ای برای سالمندان (برنامه، دستور و مزایا) :::…
منابع پروتئین سالم و کم‌چربی
پروتئین برای حفظ توده عضلانی سالمندان ضروری است.
برای تأمین آن منابع زیر توصیه می‌شود:
| گروه غذایی | نمونه‌ها | ویژگی‌ها |
| گوشت سفید | مرغ بدون پوست، بوقلمون بدون پوست | منبع خوب پروتئین، چربی کمتر نسبت به گوشت‌های پرچرب |
| ماهی | ماهی | منبع غنی از امگا-3، مفید برای سلامت قلب |
| گوشت قرمز بدون چربی | گوشت گاو بدون چربی | پروتئین بالا، چربی اشباع کمتر |
| لبنیات کمچرب | ماست کمچرب، پنیر کمچرب | کلسیم بالا با چربی کمتر |
| تخممرغ | تخممرغ | منبع پروتئین کامل و مواد مغذی ضروری |
| آجیل و دانه‌ها | انواع آجیل و دانه‌ها | سرشار از چربی مفید و مواد مغذی، مصرف متعادل به دلیل کالری بالا |
…::: مطلب پیشنهادی: فواید تخم مرغ برای سلامتی در سالمندان ✔ [9 مورد] :::…
چربیهای سالم و متعادل
مصرف چربیهای سالم به سلامت قلب کمک میکند که برای بیماران دیابتی بسیار مهم است.
برای تامین آن منابع زیر توصیه می‌شود:
| گروه غذایی | نمونه‌ها | ویژگی‌ها |
| روغن‌های گیاهی | روغن زیتون، روغن بادام | منبع چربیهای مفید برای قلب، کمک به کاهش کلسترول بد |
| آووکادو | آووکادو | سرشار از چربیهای سالم، فیبر و آنتی‌اکسیدان |
| آجیل | انواع آجیل | چربی مفید و کالری بالا، مصرف در حد متعادل توصیه می‌شود |
نوشیدنی‌ها
برای نوشیدنی، آب همیشه بهترین انتخاب است. علاوه بر این چای و قهوه‌ی بدون شکر هم میتوانند گزینه‌های مناسبی باشند. توجه داشته باشید که از نوشابه‌های شیرین و حتی نوشابه‌های رژیمی پرهیز کنید. چون مطالعات نشان داده‌اند که نوشابه‌های رژیمی ممکن است روی میزان انسولین تاثیر منفی داشته باشند.
غذاهایی که سالمندان دیابتی باید از آنها دوری کنند
پس از توضیح غذاهای مفید برای سالمندان دیابتی بهتر است مواردی که باید از آنها دوری کنید را هم بشناسید.
- سبزیجات نشاسته‌ای با شاخص گلیسمی بالا مانند سیب‌زمینی، ذرت، نخود سبز. این سبزیجات باعث افزایش سریع قند خون میشوند و باید به مقدار کم مصرف شوند.
- میوه‌های شیرین و میوه خشک
- غلاتی مانند نان سفید، ماکارونی ، برنج سفید که فیبر پایین و شاخص گلیسمی بالایی دارند
- محصولات لبنی پرچرب یا شیرین مانند شیر پرچرب و ماستهای طعم‌دار شیرین شده، که قند و چربی بالایی دارند
برای بیماران دیابتی، مقدار مصرف و اندازه‌ی وعده‌ها اهمیت بسیار بالایی دارد. یعنی حتی مواد غذایی سالم هم باید در مقادیر کنترل شده مصرف شوند تا از نوسانات قند خون جلوگیری شود. در ضمن بازهم تأکید می‌کنیم که هر برنامه غذایی برای سالمندان دیابتی باید تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه تنظیم شود.
…:::: حتما مطالعه کنید :: لیست غذاهای ناسالم برای سالمندان ::::…
شام برای سالمندان
شام برای سالمندان باید سبک و مغذی باشد و در ضمن هضم آن آسان باشد تا در گوارش و خواب اختلال ایجاد نکند. بسیاری از سالمندان به دلیل کاهش اشتها یا مشکلات جسمی علاقه‌ی کمتری به صرف غذا دارند، اما به هر حال نیازهای بدن آنها باید تأمین شود. سوپ سبزیجاتی که دارای فیبر مناسب هستند و همچنین پوره سیب‌زمینی می‌تواند برای سالمندانی که در جویدن مشکل دارند یک شام مناسب باشد
…:::: حتما مطالعه کنید :: افسردگی در سالمندان را بشناسید ::::…
چگونه می توانید یک رژیم غذایی سالم داشته باشید؟
برنامه غذایی برای سالمندان از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با این حال، برخی از استراتژی ها می توانند به همه کمک کنند تا یک رژیم غذایی سالم داشته باشند.
| روی غذاهای غنی از مواد مغذی تمرکز کنید | فیبر کافی بخورید |
| غذاهای سالم تری را انتخاب کنید | مکمل ها را در نظر بگیرید |
| اجتماعی بمانید | هیدراته بمانید |
…::: مطلب پیشنهادی: راههای تقویت سیستم ایمنی بدن سالمندان چیست؟ (8مورد) :::…
روی غذاهای غنی از مواد مغذی تمرکز کنید
با افزایش سن، نیازهای کالری شما احتمالا کاهش می یابد، در حالی که نیازهای غذایی شما ثابت می ماند یا افزایش می یابد. خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی به شما کمک می کند تا ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین، کربوهیدرات ها و چربی های مورد نیاز خود را دریافت کنید.
فیبر کافی بخورید
فیبر برای یک سیستم گوارشی سالم ضروری است. برای جلوگیری از یبوست و سایر مشکلات، در هر وعده غذایی از غذاهای غنی از فیبر استفاده کنید. فیبر محلول به ویژه برای حفظ سطح کلسترول سالم مهم است. منابع خوب فیبر عبارتند از:
- میوه ها و سبزیجات
- لوبیا و عدس
- آجیل و دانه ها
- جو و سبوس جو دوسر
- غلات کامل
اگر برای خوردن فیبر کافی مشکل دارید، ممکن است پزشک مکمل فیبر مانند پوسته پسیلیوم (متاموسیل) را توصیه کند.
غذاهای سالم تری را انتخاب کنید
اگر متوجه شدید که به غذاهای راحت متکی هستید، سالم ترین گزینه ها را انتخاب کنید. به عنوان مثال، این غذاها می توانند به راحتی آماده شوند و مغذی باشند:
- سبزیجات کنسرو شده منجمد یا کم سدیم
- میوه های یخ زده شیرین نشده یا میوه های کنسرو شده کم قند
- بوقلمون کبابی یا مرغ جوجه روتیسری از قبل پخته شده
- سوپ یا خورش های کنسرو شده کم سدیم
- سالاد کیسه ای یا مخلوط سالاد کلم
- بلغور جو دوسر فوری
- کیسه های بخارپز سبزیجات در بخش محصولات یا فریزر فروشگاه های مواد غذایی
همیشه برچسب روی غذاهای از پیش بسته بندی شده را بررسی کنید. گزینه هایی را انتخاب کنید که حاوی قند اضافه شده کمتر، چربی اشباع شده و نمک – و فیبر، ویتامین و مواد معدنی بیشتر باشد.
مکمل ها را در نظر بگیرید
ممکن است دریافت برخی از مواد مغذی در رژیم غذایی برای شما سخت باشد، به خصوص اگر مجبور باشید از برخی غذاها اجتناب کنید. در این شرایط باید از مکمل غذایی برای سالمندان استفاده کنید اما قبل هرگونه اقدامی، از پزشک خود بپرسید که آیا باید مکمل ویتامین یا مواد معدنی مانند کلسیم، ویتامین D، منیزیم یا ویتامین B-12 مصرف کنید. این ویتامین های خاص اغلب توسط افراد مسن آمریکایی به اندازه کافی جذب نمی شوند یا به اندازه کافی مصرف نمی شوند.
برخی از مکمل ها می توانند با برخی داروها تداخل داشته باشند. قبل از شروع یک مکمل یا داروی جدید، از پزشک یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی احتمالی سوال کنید.
هیدراته بمانید
با افزایش سن، ممکن است متوجه تشنگی خود نشوید. مطمئن شوید که به طور منظم مایعات می نوشید. روزانه هشت لیوان آب 8 اونسی مصرف کنید. همچنین می توانید مقداری آب از آب میوه، چای، سوپ یا حتی میوه ها و سبزیجات سرشار از آب دریافت کنید.
اجتماعی بمانید
در صورت امکان، با دوستان و اعضای خانواده غذا بخورید. تعامل اجتماعی می تواند زمان صرف غذا را به یک امر لذت بخش تبدیل کند، نه کاری که ترجیح می دهید از آن صرف نظر کنید.
…::: مطلب پیشنهادی: مراقبت های فصل پاییز برای سالمندان :::…
معجون تقویتی برای سالمندان
تهیه‌ی معجون مقوی برای سالمندان، راهی عالی برای تأمین انرژی و مواد مغذی مورد نیاز برای این افراد است. چون معجون‌ها به راحتی قابل هضم بوده و حاوی مواد مفید فراوانی هستند.
معجون چهار مغز با شیر و عسل | معجون زردچوبه و عسل | معجون موز و خرما |
معجون چهار مغز با شیر و عسل
این معجون نه تنها خوشمزه است، بلکه یک بمب انرژی و سرشار از چربیهای سالم، پروتئین و ویتامین‌هاست که به سلامت قلب و مغز کمک میکند.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| پودر گردو | ۲ قاشق غذاخوری | |
| پودر پسته | ۲ قاشق غذاخوری | |
| پودر بادام | ۲ قاشق غذاخوری | |
| پودر فندق | ۲ قاشق غذاخوری | |
| شیر (کمچرب ترجیحاً) | ۱ لیوان | |
| عسل طبیعی | ۱ تا ۲ قاشق چای‌خوری | بسته به ذائقه و قند خون |
| موز | نصف عدد | اختیاری |
| گلاب | کمی | اختیاری |
| هل یا دارچین | به میزان دلخواه | اختیاری، برای طعمدهی |
دستور تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | اگر مغزها به‌صورت کامل هستند، از شب قبل آنها را بخیسانید یا کمی تفت دهید تا پوستشان راحت‌تر جدا شود و هضم آسان‌تری داشته باشند. |
| ۲ | تمام مواد را داخل مخلوط‌کن بریزید و تا زمانی که یکدست شوند، مخلوط کنید. |
| ۳ | در صورت تمایل می‌توانید کمی شیر بیشتر برای رقیق‌تر شدن اضافه کنید. |
| ۴ | معجون را بلافاصله پس از آماده شدن میل کنید تا خواص آن حفظ شود. |
معجون زردچوبه و عسل
این معجون خواص ضدالتهابی قوی دارد و برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش مشکلات گوارشی مفید است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| زردچوبه | ۲ قاشق غذاخوری | |
| عسل طبیعی | ۶ قاشق غذاخوری | |
| فلفل سیاه | ۱ قاشق چای‌خوری | |
| پودر زنجبیل | ۱ قاشق چای‌خوری |
دستور تهیه
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | تمام مواد را در یک کاسه بریزید و خوب هم بزنید تا یک مایع یکدست به‌دست آید. |
| ۲ | روزانه یک قاشق چای‌خوری از این ترکیب را در یک لیوان آب گرم حل کرده و میل کنید. |
معجون موز و خرما
اگر به دنبال یک معجون مقوی برای سالمندان هستید، این گزینه را فراموش نکنید. موز منبع پتاسیم و ویتامین B6 است. خرما قند طبیعی و فیبر را برای گوارش فراهم میکند. بادام و گردو هم چربیهای سالم و پروتئین دارند که برای تقویت عضلات بسیار مفید هستند.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| موز رسیده | ۱ عدد | |
| خرما بدون هسته | ۴ عدد | |
| شیر کمچرب | ۱ لیوان | |
| بادام یا گردو | به مقدار دلخواه (خرد شده) | |
| عسل | ۱ قاشق چای‌خوری | اختیاری، برای شیرینی بیشتر |
طرز تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | موز را خرد کرده و هسته خرماها را جدا کنید. |
| ۲ | همه‌ی مواد را داخل مخلوط‌کن بریزید. |
| ۳ | حدود ۳۰ ثانیه مخلوط کنید تا مایع صاف و یکدستی حاصل شود. |
| ۴ | معجون را در لیوان بریزید و بلافاصله میل کنید تا خواص آن حفظ شود. |
…::: مطلب پیشنهادی: ویتامین b۶ در چه میوه هایی وجود دارد؟ (صفر تا صد) :::…
صبحانه مقوی برای سالمندان
صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی روز محسوب می‌شود و باید انرژی کافی و مواد مغذی متنوع داشته باشد. همچنین نباید بیش از حد سنگین باشد و به آسانی هضم شود. در ادامه چند نمونه صبحانه مقوی برای سالمندان معرفی می‌کنیم.
حلیم گندم یا جو | فرنی با آرد برنج و شیر |
عدسی | صبحانه سنتی ایرانی |
حلیم گندم یا جو
حلیم، یک صبحانه سنتی و بسیار مقوی است که سرشار از پروتئین و فیبر بوده و به دلیل بافت نرم، برای سالمندان بسیار مناسب است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| گندم پوست‌کنده یا بلغور جو | ۱ پیمانه | از شب قبل خیس شود، برای پخت بهتر |
| گوشت بوقلمون یا مرغ (پخته و ریش‌شده) | ۲۰۰ گرم | ترجیحاً بدون چربی |
| آب یا آب مرغ/بوقلمون | ۶ تا ۸ پیمانه | بسته به غلظت دلخواه |
| نمک و دارچین | به میزان لازم | دارچین اختیاری، برای طعمدهی |
| روغن حیوانی یا کره | به میزان لازم | برای عطر و طعم بهتر هنگام سرو |
دستور تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | گندم یا بلغور جو را از شب قبل در آب خیس کنید. |
| ۲ | گندم خیس‌خورده را با آب یا آب مرغ روی حرارت ملایم بپزید تا کاملاً نرم شود. |
| ۳ | گوشت پخته و ریش‌شده را اضافه کرده و با گوشت‌کوب برقی یا دستی هم بزنید تا کشدار و یکدست شود. |
| ۴ | نمک را به مقدار لازم اضافه کنید. |
| ۵ | هنگام سرو، دارچین، عسل و کمی روغن حیوانی یا کره به غذا بیفزایید. |
فرنی با آرد برنج و شیر
فرنی، یک دسر یا صبحانه سبک و بسیار زودهضم است که منبع خوبی از کلسیم و انرژی به شمار می‌رود.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| آرد برنج | ۲ قاشق غذاخوری | |
| شیر | ۲ پیمانه | کمچرب یا پرچرب بسته به سلیقه |
| شکر یا عسل | ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری | بسته به ذائقه و وضعیت بدنی |
| گلاب | ۱ قاشق غذاخوری | اختیاری، برای عطر بیشتر |
| پودر هل یا دارچین | نوک قاشق چای‌خوری | اختیاری، برای طعمدهی سنتی |
دستور تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | آرد برنج را در شیر سرد حل کنید طوری که خمیر یا گلوله نشود. |
| ۲ | مخلوط را روی حرارت ملایم قرار دهید و مرتب هم بزنید. |
| ۳ | شکر یا عسل را اضافه کنید و در صورت تمایل گلاب و هل یا دارچین را نیز بیفزایید. |
| ۴ | چند دقیقه دیگر هم بزنید تا کمی غلیظ شود، سپس از روی حرارت بردارید. |
| ۵ | فرنی را می‌توانید گرم یا سرد سرو کنید. |
عدسی
عدس پروتئین گیاهی دا رد و همچنین حاوی فیبر نیز هست. به همین خاطر این غذای سبک یک صبحانه‌ی مناسب است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| عدس | ۱ پیمانه | شسته شده و تمیز |
| پیاز خردشده | ۱ عدد | متوسط |
| سیر | ۲ حبه | رنده یا خرد شده |
| زردچوبه، نمک، فلفل | به میزان دلخواه | برای طعمدهی |
| رب گوجه‌فرنگی | ۱ قاشق غذاخوری | اختیاری |
طرز تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | پیاز و سیر را در روغن زیتون تفت دهید تا نرم و معطر شوند. |
| ۲ | عدس، ادویه‌جات و رب گوجه‌فرنگی را اضافه کنید و کمی تفت دهید. |
| ۳ | ۴ پیمانه آب اضافه کنید و اجازه دهید ۴۵ دقیقه با حرارت ملایم بپزد تا عدس نرم شود. |
صبحانه سنتی ایرانی
پنیر کلسیم و پروتئین، گردو چربیهای سالم و سبزیجات ویتامین C دارند. به همین خاطر صبحانه سنتی ایرانی برای سالمندان بسیار مفید است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | توضیحات |
|---|---|
| نان | هر نوع دلخواه |
| پنیر (ترجیحاً کمچرب) | به مقدار لازم |
| گردو | خردشده یا درسته |
| سبزیجات تازه | مثل ریحان، نعنا، تربچه |
| کره | به مقدار لازم |
| مربای دلخواه | برای طعم شیرین |
| چای | برای نوشیدن همراه وعده |
طرز تهیه:
این صبحانه روش تهیه‌ی خاصی ندارد و همه‌ی ما با نحوه‌ی مصرف آن آشنا هستیم.
غذاهای انرژی زا برای سالمندان
سالمندان نیاز به غذاهایی دارند که انرژی کافی و مواد مغذی متنوع فراهم کنند. این غذاها باید آسان هضم و خوشمزه باشند. مانند نمونه‌هایی که در ادامه معرفی می‌کنیم.
سوپ مرغ و سبزیجات | عدس پلو | ماهی کبابی با سبزیجات |
سوپ مرغ و سبزیجات
سوپ مرغ و سبزیجات غذایی کامل برای سالمندان است که هضم آن‌هم بسیار آسان است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| مرغ | ۲۰۰ گرم | ترجیحاً بدون استخوان |
| هویج، سیب‌زمینی و کرفس | به مقدار دلخواه | خرد شده |
| آب | ۵ لیوان | |
| سبزی خرد شده | به مقدار دلخواه | مثلاً جعفری، گشنیز و … |
| نمک، فلفل و زردچوبه | به میزان دلخواه | برای طعمدهی |
دستور تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | مرغ را با مقدار آب لازم در قابلمه بپزید تا کاملاً پخته شود. |
| ۲ | هویج و سیب‌زمینی خرد شده را اضافه کرده و اجازه دهید تا نرم و پخته شوند. |
| ۳ | پس از پخته شدن سبزیجات خرد شده را اضافه کنید و چند دقیقه بپزید. |
| ۴ | در انتها رب گوجه‌فرنگی و ادویه‌ها (نمک، فلفل و زردچوبه) را اضافه کنید و مخلوط کنید. |
عدس پلو
عدس و برنج، پروتئین و کربوهیدرات دارند. و اگر با کشمش سرو شوند قند طبیعی بدن را تأمین میکند. به همین دلیل این غذای سنتی ایرانی، یک انتخاب مناسب برای سالمندان است.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| برنج | ۱ پیمانه | شسته شده |
| عدس | نصف پیمانه | شسته شده |
| پیاز | ۱ عدد | خرد شده |
| کشمش | یک چهارم پیمانه | پاک شده و شسته شده |
| ادویه‌جات | به میزان دلخواه | مانند زردچوبه، نمک، فلفل |
طرز تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | عدس را به مدت ۳۰ دقیقه بپزید تا نرم شود. |
| ۲ | پیاز را جداگانه در تابه تفت دهید تا طلایی شود. |
| ۳ | کشمش و ادویه‌جات را به پیاز اضافه کنید و کمی تفت دهید. |
| ۴ | برنج و عدس پخته شده را مخلوط کرده و روی حرارت ملایم دم کنید تا کاملاً پخته شود. |
| ۵ | هنگام سرو، مخلوط کشمش و پیاز را به عدس پلو اضافه کرده و مخلوط کنید. |
ماهی کبابی با سبزیجات
ماهی امگا ۳ دارد و برای سلامت قلب و مغز بسیار مفید است. سبزیجات هم دارای فیبر و ویتامین طبیعی هستند که به گوارش و ایمنی کمک می‌کنند.
مواد لازم:
| ماده‌ی لازم | مقدار | توضیحات |
|---|---|---|
| فیله ماهی قزل‌آلا یا سفید | ۲۰۰ گرم | تازه و پاک شده |
| روغن زیتون | ۲ قاشق غذاخوری | برای طعم و پخت بهتر |
| لیموترش | ۱ عدد | برای طعمدهی و مزه دادن |
| سبزیجات (دلخواه) | به مقدار لازم | مثل جعفری، شوید یا ریحان |
طرز تهیه:
| مرحله | توضیحات |
|---|---|
| ۱ | ماهی را در روغن زیتون، آب لیمو، نمک و فلفل بخوابانید |
| ۲ | سبزیجات خرد شده را به ماهی اضافه کنید و مخلوط نمایید. |
| ۳ | ماهی و سبزیجات را روی گریل یا در فر با دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۵-۲۰ دقیقه کباب کنید. |
| ۴ | ماهی کبابی را با نان یا برنج سرو نمایید. |
مواد غذایی ضروری و لیست غذا برای سالمندان مانند:
- سبزیجات و میوه ها
- لوبیا و عدس
- آجیل و دانه ها
- غلات کامل
- لبنیات کم چرب
- پروتئین بدون چربی
غذاهای پر کالری، اما کم مواد مغذی را محدود کنید. به عنوان مثال، غذاهای سرخ شده، دسرها، و نوشیدنی های شیرین را برای غذای گاه به گاه ذخیره کنید. ممکن است پزشک شما توصیه کند که از غذاهای ناسالم به طور کامل اجتناب کنید. با مواد غذایی نامبرده شده، شما میتونید یک لیست غذاهای سالم خانگی برای سالمندان داشته باشید.
…:::: حتما مطالعه کنید :: معرفی سوپ مقوی برای سالمندان ::::…
حضور پرستار در منزل چطور به تغذیه سالمندان کمک میکند؟
حضور پرستار سالمند در منزل می‌تواند تأثیر بسیار مثبتی در مدیریت تغذیه‌ی عزیزان شما داشته باشد، به ویژه وقتی که فرد به تنهایی زندگی میکند یا به دلیل شرایط جسمی و ذهنی امکان تهیه و مصرف غذای مناسب را ندارد. از جمله مزایای استفاده از خدمات مراقبتی در منزل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرستار سالمند در منزل می‌تواند مصرف وعده‌های غذایی را به صورت منظم پیگیری کند و از خوردن غذاهای ناسالم یا مصرف بیش از حد برخی مواد جلوگیری نماید.
- بسیاری از سالمندان به دلیل تنهایی، افسردگی یا مشکلات جسمی اشتهای خود را از دست می‌دهند. حضور یک پرستار همدم و مراقب، می‌تواند انگیزه سالمند را برای غذا خوردن بیشتر کند.
- پرستار می‌تواند تغییرات وضعیت جسمی سالمند را رصد کرده و اطلاعات لازم را به شما منتقل کند تا در صورت نیاز برنامه غذایی اصلاح شود.
- با توجه به ضعف سیستم ایمنی سالمندان، رعایت اصول بهداشتی در تهیه و نگهداری غذا توسط پرستار، خطر مسمومیت غذایی را کاهش می‌دهد.
شرکت پرستاری در منزل «دنیای آرامش» به خانواده‌ها اطمینان می‌دهد که عزیزانشان تحت مراقبت حرفه‌ای، دلسوزانه و تخصصی هستند و تغذیه‌ی آنها به بهترین شکل مدیریت می‌شود. این خدمات نه تنها سلامت جسمی سالمندان را حفظ میکند بلکه آرامش خاطر خانواده‌ها را نیز تضمین می‌نماید.
…::: حتما مطالعه کنید : ۵۵ غذای نرم برای سالمندان :::…
جمع‌بندی
تغذیه سالمندان نقشی کلیدی در بهبود کیفیت زندگی سالمندان و پیشگیری از بیماری‌ها ایفا میکند. توجه به تغییرات نیازهای غذایی در این دوره و استفاده از رژیم‌های متعادل، همراه با مراقبت حرفه‌ای در منزل، می‌تواند سلامت جسمی و روانی سالمندان را به شکل قابل‌توجهی بهبود بخشد. عزیزان شما با حمایت و همراهی مناسب، میتوانند دوران پیری خود را با نشاط و آرامش بیشتری سپری کنند. در این راستا دنیای آرامش با ارائه‌ی خدمات مراقبت از سالمند در منزل و مراقبت از کودک در منزل کرج می‌تواند همراهی مطمئن برای شما باشد. در این مطلب سعی کردیم طرز تهیه غذای مقوی برای سالمندان، معجون تقویتی برای سالمندان، لیست غذای مناسب افراد دیباتی و غذاهای انرژی زا برای سالمندان را برای شما عزیزان آماده کنیم. امیدواریم این مطلب برای شما مخاطبین شرکت دنیای آرامش مفید بوده باشد.
سوالات متداول
غذاهای انرژی زا برای سالمندان چه چیزهایی هستند؟
غذاهای انرژی زا برای سالمندان شامل مغزها مثل بادام و گردو، خرما، موز، تخممرغ، غلات کامل و حبوبات پخته هستند که انرژی کافی برای فعالیتهای روزانه را فراهم می‌کنند.
بهترین غذا برای سالمندان چیست؟
بهترین غذا برای سالمندان ترکیبی از پروتئینهای کمچرب (مانند مرغ و ماهی)، سبزیجات پخته، غلات سبوسدار و چربیهای مفید مثل روغن زیتون است.
غذاهای زود هضم برای سالمندان کدام‌اند؟
غذاهای زود هضم برای سالمندان شامل سوپ جو، آش سبزی، برنج کته، مرغ آب‌پز، سبزیجات بخارپز و فرنی هستند که فشار زیادی به دستگاه گوارش وارد نمی‌کنند.
کدام غذاهای عضله ساز برای سالمندان مفید هستند؟
مصرف پروتئینهای باکیفیت مثل تخممرغ، لبنیات، گوشت سفید، حبوبات و سویا به همراه کمی ورزش سبک، به حفظ و تقویت عضلات سالمندان کمک میکند.
چطور بهترین برنامه غذایی برای سالمندان را انتخاب کنیم؟
برای تنظیم برنامه غذایی برای سالمندان باید به پزشک یا متخصص تغذیه مراجعه کرد. آنها بر اساس شرایط جسمی، بیماری‌ها و نیازهای تغذیه‌ای فرد، یک برنامه‌ی شخصی ارائه می‌دهند.
غذاهای خون ساز برای سالمندان کدامند؟
برای خونسازی، غذاهای غنی از آهن، ویتامین B12 و فولات ضروری هستند. گوشت قرمز، مرغ، عدسی، سبزیجاتی مانند اسفناج، پسته، کشمش، شیره انگور و شیره خرما گزینههایی عالی محسوب میشوند. برای جذب بهتر آهن، آنها را با منابع ویتامین C (مانند آبلیمو) مصرف کنید.
بهترین مکمل غذایی برای افراد مسن چیست؟
بهترین مکمل بستگی به وضعیت فرد دارد و باید همیشه با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه مصرف شود. معمولاً ویتامین D، کلسیم، ویتامین B12، امگا ۳ و فیبر از مکمل‌های رایج و مفید برای سالمندان هستند که کمبود آنها در این سن شیوع بیشتری دارد.
آیا سالمندان میتوانند غذاهای تند یا پرادویه مصرف کنند؟
مصرف غذاهای تند یا پرادویه برای سالمندان معمولاً توصیه نمیشود. این نوع غذاها میتوانند مشکلات گوارشی مانند سوزش معده، رفلاکس و سوءهاضمه را تشدید کنند. بهتر است از ادویههای ملایمتر و معطر مانند زردچوبه، دارچین، هل و زعفران برای طعمدهی استفاده شود که علاوه بر عطر و طعم دلپذیر، خواص مفیدی نیز دارند.
